Ruminasyonu Durdurun!

Ruminasyon : Olumsuz içerikli zihinsel uğraştır. Psikiyatride ruminasyon zihinsel geviş getirme olarak bilinir yani: Zihindeki olumsuz içerikli düşüncenin değişime uğramadan tekrarlayıcı ve katı biçimde dönüp durmasıdır. ‘’Bu olaylar hep beni bulur, neden bunu bana yaptı, ben bunu hak edecek neyaptım,’’ olayın nedeni üzerinde fazlaca kafa yormak, olayın oluşunun defalarca akla gelmesi, olayın oluşuyla ilgili kendini suçlayıcı düşünceler ruminatif düşünce örnekleridir. Ruminatif düşünce biçiminin sonucunda kişilerin düşünceleri olumsuz ruh haline ve bu olumsuz ruh halinde olmalarını dahi neden bu kadar uzun sürdü neden bu işin içinden çıkamıyorum diyerek çözüme giden hiçbir yolu denemeyip süreci gözlerinde büyütürler. Bu durum da gelecek hakkında umutsuz, çaresiz hissetmelerine sebep olur ve bunlar da işte zaten Depresyonun altında yatan durumlardır. Kişiler olaya farklı açıdan bakmak, değerlendirmek ve çözüm üretmek yerine devamlı olumsuz düşünceye odaklanıp olayı zihinlerinde aynı olayı döndürüp dururlar.

Ruminasyon kişiyi bir şey yapmamaya, problemi çözmeyi teşvik eden her şeyden onu uzaklaştırır.

Aşırı düşünme problemi yaşayan bireylerin zihninde kendilerine zarar veren üzen olayların nedenleri, sonuçları, etkileri devamlı dönüp durur ve bu durumla ilgili çözüm üretmek yerine kişi hiçbir şey yapmamayı – düşüncede hareketsizliği- sürdürür. Ruminasyon harekete geçmeye ve sorumluluk almaya değil, vazgeçmeye karşı bir gereklilik oluşturur. Geçmişe takılarak problemleri çözmek adına harekete geçmeksizin içinde bulunduğu durumun olası sebep ve sonucu tekrar tekrar düşünülmesi bir bozukluk haline dönüşüp kişinin yaşam kalitesini düşürür.

Ruminatif düşünceyle kişi, problemle öyle meşgul hale gelir ki sağlıklı problem çözme yetilerini kullanamaz hale gelir. Bu, oldukça stres vericidir. Ruminasyonu en çok Depresyon hastaları, Anksiyete Bozukluğu ve Obsesif Kompulsif Bozukluk Hastaları yapar. Hastaların bu olumsuz düşünce stratejisi semptomların şiddetinin artmasına ve rahatsızlığın kronikleşmesine sebep olur çünkü bu düşünce stratejisi; kişileri yaşadığı olumsuz olayları aşırı genellemesine, bulundukları durumu olduğundan daha olumsuz görmelerine ve daha karamsar olmalarına sebep olur. Ruminasyon olayların doğru değerlendirilmesini önler çünkü kişi bakış açısını sabitlediği kısma öyle odaklamıştır ki olaydan düşündüğünün dışında bir sonucunu göremez. Ruminatif kişiler yaşamlarını değerlendirdiklerinde, olumsuz anılarını daha sık zihinlerine getirmekte, yaşamlarının büyük çoğunluğunun olumsuz olaylarla dolu olduklarını düşünmekte, başarılarını küçümseme, hatalarını genelleştirme gibi kötümser yanlı, çarpıtılmış yorumları daha fazla kullanmaktadırlar.

Peki Ruminasyonla Nasıl Başa Çıkabiliriz?

Yanlış düşünce alışkanlıklarınızı fark edin ve negatif düşüncelerin zihninizde canlandığı zamana odaklanıp ‘’farkına varın’’. Fark ettiğinizde düşüncenin içeriğini değiştirip odağı değiştirebilirsiniz. Ek olarak olaylara atfettiğiniz değerleri de gözden geçirin. Olumsuz düşünceleri tetikleyen durumları fark edin ve bunları önleyin. Örneğin hüzünlü bir şarkı sizi ruminasyona itiyorsa neşeli şarkılar dinleyin.

Tabi bunun dışında: Problem çözme becerileri öğrenilmeli, düşüncenin odağı değiştirilebilmeli, olaya başka açılardan bakabilmeli ve olumlu çıkarımlar yapabilmeliyiz. Olayla veya düşünceyle ilgili hiçbir durumun düşüncenin aynı kalmayacağı kabul edilmeli, problemin etkileri en aza indirgenmeli ve kişi her şeyden önemlisi ‘’anda kalabilmeyi’’ öğrenmelidir. Sosyal destek almalı ve fiziksel olarak olabildiğince aktif olunmalıdır.

Kişi bunları yapamıyorsa veya yaptığını düşünmesine rağmen mutsuzluk keyifsizlik sürüyorsa o zaman bu adımlarda takılıyor ya da altta yatan temel inanç, bilişsel hatalara müdahale edilmesi