![Yetişkinlerin İçindeki Çocuklar: Çocuk Mod’ları - Madalyon Psikiyatri Merkezi Yetişkinlerin İçindeki Çocuklar: Çocuk Mod’ları](https://madalyonklinik.com/wp-content/uploads/2022/06/Yetiskinlerin-Icindeki-Cocuklar-Cocuk-Modlari.png)
Yetişkinlerin İçindeki Çocuklar: Çocuk Mod’ları
Hepimiz zaman zaman “çocuk gibi davrandım”, “kendimi kaybettim ve nasıl oldu anlamadım”, “şu an hatırladığımda çok saçma geldi, nasıl yapmışım?” gibi cümleler kurmuşuzdur. Bu cümlelerin ortak bir özelliği var; duygular oldukça yoğun ve mantık ise oldukça geri planda. Yani çocuk mod’larımız! (yan’larımız)
Çocuk modlarında olduğumuz zaman kendimizi tam bir yetişkin gibi hissetmeyiz. Bu modlar, kişinin ihtiyaçlarının dikkate alınmadığını düşünmesiyle ortaya çıkmaktadır.
Yetişkinlerin içindeki çocuk modlarını tanımak için, öncelikle etrafımızdaki çocukları hatırlayalım. Çocukları bilirsiniz; mutlu olunca zıplar, üzülünce ağlar. Dolayısıyla herduyguyu yoğun yaşarlar ve mantıklı düşünme becerileri daha düşüktür. Peki yetişkinler çocuk modlarında davranırsa ne olur ? Sorunları tıpkı bir çocuk gibi çözemezler ve rahatsızlık verici duyguları yoğun hissederler. Öyleyse yetişkinlerin içindeki bazı çocuk modlarını ve nereden geldiklerini tanıyarak çocuk yanlarımızı sağlıklı yetişkin perspektifinden yatıştırabilir ve daha iyi hissedebiliriz.
Öncelikle hatırlayalım ve zihnimizi geçmişe yollayalım. Çocukken istenmeyen bir durum karşısında önce ne yapardınız? Ağlar mıydınız, bağırır ve kızar mıydınız ya da dürtüsel bir şekilde istediğiniz şey hemen olsun mu isterdiniz? Çocukken gösterdiğimiz davranış şekli, yetişkin yaşamımızdaki belirgin çocuk modu olarak karşımıza çıkabilir
1-İncinmiş Çocuk Modu
İncinmiş çocuk modu, çocuk ve gençlik döneminde ebeveyni tarafından terk edilmiş, dışlanmış, değersiz ve sevilmemiş hissettirilmiş, yakınlarının ölümüne şahit olmuş, sevgi ve güven gibi önemli duygusal ihtiyaçların karşılanmadığı bir çocukluk döneminin sonucunda yetişkin yaşamında ortaya çıkabilir. Çocukken utanç, yalnızlık, korku, mutsuzluk, acı verici duygularla birlikte seyreden mod “incinmiş çocuk modu” dur. Yetişkin yaşamında ise, değersizlik ve sevilmeme hissi, güven sorunu, reddedilme ya da terk edilme endişeleriyle kendini gösterir.
İncinmiş çocuk moduna girdiğimizi nasıl anlarız? Örneğin, sinemaya davet ettiğiniz arkadaşınız gelemeyeceğini belirttiğinde, hızlı ve yoğun şekilde değersiz, önemsiz ve reddedilmiş hissettiniz ve bu durumu arkadaşınız tarafından istenmediğiniz şeklinde yorumladınız. İşte bu, incinmiş çocuk modu! Bu moddayken, gerçeği mantıklı şekilde değerlendirmede o an yetersiz kalarak arkadaşının işi olabileceği gerçeğini yok sayıp kendi değersizliğiniz şeklinde yanlış yorumlama eğiliminde olabilirsiniz.
2-Öfkeli Çocuk Modu
Merkezde kızgınlık, öfke, hiddet gibi yoğun duygular vardır. Kişi ihtiyaçlarını uygunsuz ve kontrolsüz şekilde ifade etmektedir. Öfke duygusu normal bir duygu olsa da, öfkeli çocuk modundayken öfkeyi kontrol etmek ve mantıklı davranmak zorlaşabilir. Kişi hakkının yenmesi, önemsiz ve değersiz hissetme vb. duygular sonucunda yoğun bir kızgınlık ile tepki vererek kontrolü kaybedebilir.
3-Dürtüsel Çocuk Modu
Dürtüsel çocuk modunda, bir şeye sahip olmak ya da bir şeyi kesinlikle yapmak isteme dürtüsü oldukça ön plandadır. Kişi dürtüsel çocuk modunda olduğu zaman, öfkeli çocuk moduna benzer şekilde kendini kontrol etmekte zorlanarak haz ve arzularına yenik düşebilir. Sorumluluk ve disiplin anlamında sınırlarını bilemez. Örneğin, borcu çok fazla olmasına rağmen içindeki dürtüsel çocuk daha fazla harcama yapmasına yol açabilir.
Peki Ne Yapacağız?
Önce içinizde çocuk modlarını tanımalı ve isimlendirmelisiniz. Yoğun ve rahatsızlık verici duyguları hissettiğiniz zaman, “şuan hangi moddayım, ne hissediyorum, bedenim nasıl, bu duyguları çocukken nerede öğrendim?” gibi soruları kendinize yönelterek, tepki vermeden önce kendinizi izlemelisiniz. Böylece duyguları sahnede yoğun yaşamakta olan tiyatrocu olmaktan uzaklaşıp perde arkasından kendinizi izleyerek kontrol etmeyi öğrenebilirsiniz.
Uzman Bilgisi
Psk. Nagihan KUTLU
Klinik Psikolog
- Üniversite : Işık Üniversitesi, Psikoloji Bölümü
- Uzmanlık : Işık Üniversitesi, Klinik Psikoloji
Yazıları
![Depresyon Nedir ve Depresyon Yaşayan Kişiyi Anlamak](https://madalyonklinik.com/wp-content/uploads/2023/10/Depresyon-Nedir-ve-Depresyon-Yasayan-Kisiyi-Anlamak.png)
Depresyon Nedir ve Depresyon Yaşayan Kişiyi Anlamak
Depresyon; bireylerin kendini mutsuz, karamsar, değersiz, suçlu ve umutsuz hissettiği psikiyatrik bir bozukluktur. Beraberinde uyku ve iştah sorunları, yorgunluk, cinsel isteksizlik görülebilmektedir. Depresyon yaşayan kişiler hayattan eskisi kadar zevk alamamakta, önceden keyif aldığı aktivitelerde bile isteksiz hissetmektedirler.
![Travma Beden](https://madalyonklinik.com/wp-content/uploads/2022/06/Travma-Beden.png)
Travma Beden
“Derin duyguları yaşamayı ve bunlara tahammül edebilmeyi öğrenmek travmadan iyileşmek için esastır” (Beden Kayıt Tutar, Bessel A. Van Der Kolk).
![Yetişkinlerin İçindeki Çocuklar: Çocuk Mod’ları](https://madalyonklinik.com/wp-content/uploads/2022/06/Yetiskinlerin-Icindeki-Cocuklar-Cocuk-Modlari.png)
Yetişkinlerin İçindeki Çocuklar: Çocuk Mod’ları
Hepimiz zaman zaman “çocuk gibi davrandım”, “kendimi kaybettim ve nasıl oldu anlamadım”, “şu an hatırladığımda çok saçma geldi, nasıl yapmışım?” gibi cümleler kurmuşuzdur. Bu cümlelerin ortak bir özelliği var; duygular oldukça yoğun ve mantık ise oldukça geri planda. Yani çocuk mod’larımız! (yan’larımız) Çocuk modlarında olduğumuz zaman kendimizi tam bir yetişkin gibi hissetmeyiz. Bu modlar, kişinin …
Güncel Psikoloji Yayınlarımız
![Narsisizme Farklı Bir Bakış - Madalyon Psikiyatri Merkezi NARSİSİZME FARKLI BİR BAKIŞ](https://madalyonklinik.com/wp-content/uploads/2024/05/narcissus-270x190.png)
Narsisizme Farklı Bir Bakış
Narkissos yüzyıllar sonra kendisinden bu kadar bahsedildiğini bilse çok mutlu olurdu. Bilmeyenler için özetleyecek …
![Psikoloji Nedir? - Madalyon Psikiyatri Merkezi Psikoloji Nedir](https://madalyonklinik.com/wp-content/uploads/2024/05/Psikoloji-Nedir-270x190.png)
Psikoloji Nedir?
Psikoloji kelimesi diğer adıyla ruh bilimi, Yunancada ‘psykhe’ ile ‘logos’ kelimelerinin bir araya getirilmesiyle …
![Trikotillomani Nedir? - Madalyon Psikiyatri Merkezi Trikotillomani Nedir? - Madalyon Psikiyatri Merkezi](https://madalyonklinik.com/wp-content/uploads/2024/03/Trikotillomani-Nedir-270x190.png)
Trikotillomani Nedir?
Trikotillomani halk dilinde saç koparma hastalığı olarak bilinmektedir ve tanı kitaplarında obsesif kompulsif bozuklukları …
![Psikoz Nedir? - Madalyon Psikiyatri Merkezi PSİKOZ NEDİR](https://madalyonklinik.com/wp-content/uploads/2024/02/PSIKOZ-NEDIR-270x190.png)
Psikoz Nedir?
Psikoz kelimesi Yunanca psyche(ruh, zihin) ve osis(anormal veya hastalıklı) kelimelerinin birleşmesiyle türetilmiş bir …
![Şizotipal Kişilik Bozukluğu - Madalyon Psikiyatri Merkezi Şizotipal Kişilik Bozukluğu](https://madalyonklinik.com/wp-content/uploads/2024/01/Sizotipal-Kisilik-Bozuklugu-270x190.png)
Şizotipal Kişilik Bozukluğu
Şizotipal kişilik bozukluğu tipik, karakteristik bir bozukluk mudur yoksa arada kalmış bir ifade midir?
![Evlilikte Sağlıklı Tartışma - Madalyon Psikiyatri Merkezi Evlilikte Sağlıklı Tartışma](https://madalyonklinik.com/wp-content/uploads/2024/01/Evlilikte-Saglikli-Tartisma-270x190.png)
Evlilikte Sağlıklı Tartışma
Evlilikte Sorun Çözme Yolları – Sağlıklı Tartışma Nasıl Olmalıdır? Evlilik iki farklı bireyin kişilik özelliklerinin, …
![Duygusal İhmal’in Duygusu: Boşluk - Madalyon Psikiyatri Merkezi Duygusal İhmal’in Duygusu Boşluk](https://madalyonklinik.com/wp-content/uploads/2023/12/Duygusal-Ihmalin-Duygusu-Bosluk-270x190.png)
Duygusal İhmal’in Duygusu: Boşluk
Çocukluk döneminde bireylerin maruz kaldığı travmalar, kişilerin yaşamında derin izler bırakabilmektedir. Yaşanan …
![Empati: Başkalarını Anlama Ve Empatik Bağlantı Kurma Sanatı - Madalyon Psikiyatri Merkezi Empati: Başkalarını Anlama Ve Empatik Bağlantı Kurma Sanatı](https://madalyonklinik.com/wp-content/uploads/2023/11/Adsiz-tasarim-1-270x190.png)
Empati: Başkalarını Anlama Ve Empatik Bağlantı Kurma Sanatı
Empati kavramından Türk Dil Kurumu’nun web sitesinde duygudaşlık olarak kısaca bahsedilmektedir, psikolojiyle ilgili …
![Maskeli Depresyon Nedir? - Madalyon Psikiyatri Merkezi Maskeli Depresyon](https://madalyonklinik.com/wp-content/uploads/2023/11/Maskeli-Depresyon-270x190.png)
Maskeli Depresyon Nedir?
Maskeli depresyon, diğer adıyla gizli veya gülümseyen depresyon olarak da karşımıza çıkmaktadır. Maskeli depresyon, …