Bireylerin Mükemmeliyetçi Yapıları ve Ebeveynlik

Mükemmeliyetçilik kavramı kısaca bireylerin her alanda “en iyi” olma çabası olarak tanımlanabilir.  Bireylerin kendilerine koydukları -meli, -malı ile biten cümleler aslında kendi mükemmeliyetçi yapılarının bir getirisi olabilir. Bu çaba kusursuz olmak ve tam, 4/4’lük olmak ile ilgilidir. Kusursuz ve tam olma çabası da kişilerin işlerini ertelemesine ve en ufak işlere bile uzun süreler harcamasına sebep olabilir. Mükemmeliyetçilik kavramı aslında kişilerin hayatında bir yere kadar pozitif sonuçlara yol açarken belli bir noktadan sonra negatif sonuçlara yol açmaya başlayabilmektedir. Ne kadar gerçekçi hedefler koyup koymadığımız bu kavram için önemli noktalardan biridir. Hayat akışımızı önemli ölçüde etkileyip, işlerle sırf “mükemmel ya da kusursuz” olsun diye saatlerce uğraştığımız senaryolarda aslında olumsuz yönde bir mükemmeliyetçi yapıya sahip olduğumuz söylenebilir. Çünkü bu noktada bir işe uzun süre odaklanıp asla bitiremeyiz ve bu da aslında işleri durmadan “istenilen derecede iyi” olana kadar ertelememizin bir sonucudur.

Bu yapılanma herhangi bir müdahale olmadığı zaman bu şekilde devam eder ve kişiler kendi çocukları olunca istemsizce de olsa onlara da bu yapılarını hissettirip, empoze edebilirler. Günümüz toplumunda sınav notları, sınıfların en başarılılardan başarısızlara doğru ayrılıyor olması özellikle sınav çağındaki çoğu ergenin önemli odak noktalarından biridir. Bu ayrıştırma da onlarda yüksek miktarda kaygı, başarısızlık korkusu, sınav korkusu, okula gitmek istememe, depresif belirtiler gibi bir takım sorunlara yol açmaktadır. Hali hazırda çocuk ve ergenleri kaygılandırmaya çok müsait olan bu zeminde ebeveynlerin de tutumları büyük rol oynamaktadır. Onların her zaman daha iyisini yapabileceklerini bildiğinizi ifade etme şekliniz de çok önemli bir unsurdur. Çocuğunuz sınavdan 95 aldığı zaman “sen 100 de alabilirdin neden 95” demek yerine tebrik etmeniz çocuğunuza motivasyon sağlayacaktır. Bazen de çok çalışsa bile her zamankinden daha düşük notlar alabilir. Bu noktada da eleştirmek ya da “daha çok çalışmalısın” vb. cümleler kurmak yerine onun yanında olduğunuzu hissettirmek yapıcı olacaktır. Kendi olumsuz mükemmeliyetçi yapınızı görüp, tedavi ederek hem kendi hayat akışınızda hem de çocuklarınızla olan ilişkilerde daha olumlu bir yola girmeniz mümkün olacaktır.