Anne ve babası boşanmış olan bir arkadaşınız var mı? Sizin anne ve babanız boşandı mı? Bu sorulardan birine ya da ikisine de evet yanıtı veriyorsanız yalnız değilsiniz. Günümüzde evliliklerin boşanmayla sonuçlanması sık karşılaşılan bir durumdur. Ailenizde ya da yakın çevrenizde boşanma konusuyla bir şekilde karşılaşmışsanız bazı bilgilere gereksinim duyabilirsiniz.
Boşanma nedir?
Boşanma karı ve kocanın yaşamlarını birlikte sürdürmemeye karar vermeleri ve evlilik birlikteliğini yasal olarak sonlandırmalarıdır. Boşanma sonrasında eşler artık karı ve koca değillerdir. Boşanma sadece eşlerin birbirinden boşanması anlamına gelir. Anne ve babanın çocuklarından boşanması değildir. Yani eşler boşansalar bile anne ve babalık görevleri devam edecektir. Anneniz yine anneniz, babanız da yine babanız olarak kalacaktır.
Neden boşanıyorlar?
Boşanmaların çok çeşitli nedenleri vardır. En önemli nedenlerden birisi eşlerin ortak yaşamı birlikte ve uyum içinde sürdürememeleridir. Her evlilikte zaman zaman fikir ayrılıkları, anlaşmazlıklar olabilir, eşler birbirleriyle tartışabilirler. Ama her tartışma boşanmayla sonuçlanmaz. Eşler boşanmaya karar vermeden önce sorunları çözmek için uzun zaman çaba harcarlar. Sonuçta anlaşmazlıkların çözümlenemeyecek boyutta olduğuna karar verdiklerinde tek çözüm boşanma olabilir. Bazen çocuklar kendi davranışlarının boşanmaya neden olduğunu düşünebilirler. Ama bu hiçbir zaman doğru değildir. Çocuğun davranışları nasıl olursa olsun boşanma kararını veren anne ve babalardır.
Ben ne olacağım?
Anne ve babası boşanmaya karar vermiş olan bir çocuğun aklına pek çok soru gelecektir : “Ben ne olacağım, kiminle yaşayacağım, evimiz, eşyalarımız, okulum değişecek mi, arkadaşlarım, öğretmenlerim bunu nasıl karşılayacak?” Tüm bu sorular endişe vericidir.
Anne ve babanızla konuşmaktan, onlara soru sormaktan kaçınmayın!
İlk tepki genellikle şaşkınlık, öfke, üzüntü ve kabullenememedir. Bazı çocuklar bu duruma engel olabileceklerini düşünerek bunun için çeşitli yollar deneyebilirler. Boşanmaya engel olmak için çabalama süreci sizi ve ailenizi daha fazla yıpratacak ama sonucu değiştirmeyecektir. Bunu denemeyin.
Anne babalar boşanma konusunda çocuğa anlayabileceği bir dilde ve açıklıkta bilgi vermelidirler. Ancak bazı anne babalar bu konuyu çocuklarıyla konuşmaktan kaçınabilirler. Bu noktada çocuklar kendi başlarına durumu anlamaya çalışırlar. Bu oldukça yorucu ve sıkıntılı bir süreçtir. Bunu yapmak yerine hissettiğiniz huzursuzluğu, kaygı ve endişelerinizi zaman kaybetmeden anne ve babalarınızla konuşun.
Boşanma sonrasında çocuğun hem anne hem de babasıyla yeterli ve dengeli bir biçimde görüşebilmesini sağlayacak bir düzen kurulmaya çalışılmalıdır. Ancak bazen bu mümkün olmaz ve çocuk anne ya da babadan birisiyle yaşamını devam ettirmek durumunda kalabilir. Diğer ebeveyn (ebeveyn=anne baba) daha uzak bir yere taşınabilir ya da çocukla belirli bir düzen içinde yeterince görüşemiyor olabilir. Bu durumda uzakta olan ebeveynin yokluğunu hissetmek, özlem duymak çok doğaldır. Çocuklar bazen uzakta olan ya da daha az görüşülen kişiyi kaybetme korkusu duyabilir ya da onu kırmak üzmek istemeyebilirler. Ona karşı kendilerini olduğundan daha iyi göstermek isteyebilirler. Bazen de tam tersi ona karşı öfke duyabilirler. Hissedilen şey ne olursa olsun en doğrusu bu duyguları açıkça paylaşmak ve birlikte uygun çözümler aramaktır.
Anne ve babalar boşanma sonrasında çocuğun yaşamını kiminle ve hangi koşullarda sürdüreceği konusunda kendi aralarında konuşarak karar vermelidirler. Çocuklar bu konuda karar vermeye zorlanmamalıdır. Anne ya da babanız boşanma sürecinde size “Kiminle yaşamak istiyorsun?” sorusunu sorarlarsa buna kendi başınıza karar veremeyeceğinizi söyleyebilirsiniz.
Olumsuz duygularla baş edebilmek için neler yapılabilir?
Boşanma süreci herkes için zor, sıkıntılı bir süreçtir. Bu zor dönemden geçerken üzüntü, endişe, öfke, gelecek korkusu gibi çok çeşitli olumsuz duyguyu bir arada hissetmek olağandır. Bu duygularla baş edebilmek için ilk yapacağınız şey bunları ailenizle açıkça paylaşmaktır. Belki anne ve babanız da benzer duygular içinde olduklarından size yeterince destek olamayabilirler. Bu durumda size yol gösterebilecek olabilecek bir uzmandan yardım almayı anne ve babanızdan isteyebilirsiniz. Sıkıntılı günler yaşıyorken okula gitmek, ders çalışmak ya da diğer sosyal etkinliklere katılmak içinizden gelmeyebilir. Ancak hiçbir şey yapmadan oturmak ve olumsuz düşüncelere takılıp kalmak bunların daha da yoğunlaşmasına neden olabilir. Bu nedenle elinizden geldiğince yaşamınızı eski alıştığınız düzende devam ettirin. Zaman içinde yeni düzene uyum sağlamak ve yaşama kaldığı yerden devam etmek mümkün olacaktır.
Arkadaşlarım ve öğretmenlerim ne diyecek?
Anne ve babanız boşanmaya karar verdiklerinde bu haberi çevrenizdeki kişilerle paylaşıp paylaşmama konusunda kararsızlık yaşayabilirsiniz. Bu konuda tek bir doğru yoktur. Bu size özel bir bilgidir. Herkesle paylaşmak zorunda değilsiniz. Ama eğer istiyorsanız, kendiniz yakın hissettiğiniz, sizi anlayacak ve destek olacağına inandığınız kişilerle bu konuyu paylaşabilirsiniz. Bu konu gizlenmesi, utanılması gereken bir konu değildir. Anne ve babanızın boşanmış olması sizi siz yapan özellikleri değiştirmeyecek, siz yine aynı kişi olacaksınız.
Kimlerden ve nerelerden yardım alabilirim?
Ailenizdeki yakınlarınızdan, okulunuzdaki rehber öğretmenden, psikolog ve psikiyatristlerden yardım alabilirsiniz. Eğer okumaktan hoşlanıyorsanız çocuklar için boşanma konusunda hazırlanmış bazı kitaplar da işinize yarayabilir
- Kitabın adı: Noktacık, Yazar: Seza Kutlar Aksoy, TUDEM Yayınları
- Kitabın adı: Babasının Başka Evi Var, Yazar: Can Göknil, Can Çocuk
- Kitabın adı: Babam Taşınıyor, Yazar: Ayşen Oy, Mandolin Yayınları