Diskalkuli, bir çeşit öğrenme bozukluğu ya da güçlüğü şeklinde ifade edilir. Matematik işlem yapma bozukluğu olarak ifade edilen bu durum, çocuğun okul başarısını ve sosyal hayatını olumsuz yönde etkiler. Diskalkuli, matematik işlemler konusunda değil, zamanı anlatmada, grafik ifadeleri anlayıp yorumlamada da yaşanan problemleri kapsar. Bu durum, ilkokula giden çocukların aritmetik becerilerini geliştirmelerini engelelyebilir. Yaşanan aritmetik hesaplama güçlüğü, onların akademik başarısını olumsuz yönde etkiler. Hesaplama güçlüğü hem aileleri hem de çocukları büyük oranda zorlayabilen bir öğrenme güçlüğüdür. Yaşanan güçlük, çocuğun tembel olarak etiketlenmesine yol açabilir.
Çocuk, hesaplama yapmaya çalışsa da kafası karıştığı için toplama çıkarma gibi çeşitli işlemleri yapmakta zorlanır. Bu durumu fark eden öğretmenin çocuğun yaşadığı zorluğa özel olarak görselleştirme teknikleri gibi çeşitli öğretme yöntemlerini kullanması gerekir. Çocuğunuzla bu şekilde bir öğrenme güçlüğü fark ederseniz diskalkuli testi yaptırabilirsiniz. Çocuğunuzun matematik öğrenme güçlüğü yaşadığından şüpheleniyorsanız, ayırıcı tanı alabilmek için bu konuda uzman terapistlere başvurabilirsiniz.
Diskalkuli nedir?
Sayısal algı bozukluğu olarak da ifade edilen diskalkuli, hesaplama zorluğu olarak ortaya çıkar. Bazı durumlarda çocuk zaman kavramını anlamama gibi problemler yaşayabilir. Diskalkulinin en önemli göstergelerinden bir tanesi matematik işlemlerinde yapılan hatadır. Çocuk sayıları toplamada zorluk yaşar, bu onun için kafa karıştırıcı bir işlemdir.
Diskalkuli Belirtileri Nelerdir?
Öğrenme bozuklukları arasında yer alan matematik hesaplama güçlüğü çeşitli sebeplerle ortaya çıkabilir. Her ne sebeple olursa olsun diskalkuli belirtileri:
Sayı dizilerini öğrenememe,
Hesaplama yaparken sürekli parmak ve el kullanma,
Matematik problemlerini çözememe,
Grafikleri ve şekilleri algılamada sorun yaşama,
Analog saati anlayamama,
Zamanı ifade etmekte güçlük yaşama gibi farklı şekillerde kendini gösterir.
Bu zorluğun aşılması için çocukta diskalkulinin hangi çeşitleri olduğunu anlamak ve buna yönelik çözüm üretmek gerekir.
Diskalkulinin Nedenleri Nelerdir?
Diskalkuli nedenleri arasında birçok faktör yer alabilir. Bunlardan bir tanesi hafıza problemleri olarak kendini gösterir. Beyin yapısındaki farklılıklar matematik işlemleri algılamada zorluklara sebep olabilir.
Okul başarısızlığına yol açan bu nörolojik faktörler genetik yatkınlık nedeniyle oluşabilir. Diskalkuli, uzman değerlendirmesi neticesinde konabilen bir tanıyı ifade eder Bu sorunu yaşayan kişiler çeşitli hafıza problemleri de yaşayabilirler.
Diskalkuli tanısı almış bireyler, uzun ve kısa dönemle bazı olayları hatırlamakta zorlanabilirler. Ayırıcı tanılar hesaplama problemi yaşayan kişilerin diskalkuli sorunu yaşayıp yaşamadığını anlamakta yardımcıdır.
Diskalkuli zeka geriliği midir?
Hayır, diskalkoli zeka geriliği değildir. Bir çeşit öğrenme güçlüğü şeklinde tanımlanır. Yapılan WISC-R testi aracılığıyla kişide diskalkuli olup olmadığı anlaşılır. Uzman kontrolünde yapılan nöropsikolojik testler, kişinin yaşadığı hesaplama problemini kaynağını öğrenmeye yardımcıdır.
Bazen çocuklar okulda dış faktörlerden kaynaklı olarak dikkat dağınıklığı yaşayabilirler. Dikkat dağıtıcı çevresel etkenler, çocuğun odaklanmasını engelleyebilir. Öğretmenin yaklaşımı çocuğun öğrenmesini ve öğrendiklerini uygulamasını zorlaştırabilir.
Bu durumu net olarak anladıktan sonra çocuğu zorlandığı anlamasına yardım edecek doğru uygulamalara yönlendirmek mümkündür. Tanı süreci sonrasında diskalkuli problemi olduğuna kanaat getirilirse çocuğun hesaplama yapmasını kolaylaştırmayı hedefleyen bazı teknikler üzerine gidilebilir.
Diskalkuli Tanısı Nasıl Konur?
Diskalkuli tanısı koymak için çocuğa Wechsler Bireysel Başarı Testi uygulanır. Bu test, çocuğun matematik hesaplama becerilerini anlamayı amaçlar. Bu kapsamda yapılan detaylı testler, çocuğun matematik öğrenme güçlüğü çekip çekmediğini anlamayı sağlar. Bu noktada en çok merak edilen konulardan bir tanesi diskalkulinin zeka geriliği olup olmadığıdır.
Diskalkuli bir çeşit öğrenme güçlüğü olmakla birlikte çocuğa doğru teknikler gösterildiğinde zorlandığı konularda başarı sağlayabileceği bir durumdur. Bu nedenle yaşanan özel öğrenme bozukluğu zeka geriliği olarak ifade edilemez. Bu durum bir zeka problemi olmadığı için zeka seviyesi ile ilişkisi yoktur.
Diskalkuli Zeka Geriliği midir?
Zeka geriliği ile farkı açısından diskalkuli sahibi çocuklar şu özelliklere sahiptir:
- Herhangi bir zeka problemleri yoktur Sadece onlar için şekilleri ve hesaplamaları anlayabilmek zordur.
- Diskalkulinin bazı çeşitlerinde çocuklar gördükleri sembolleri ve matematik işlemleri anlayabilirler. Bu işlemleri ve sembolleri duyduklarında anlamakta zorluk yaşarlar. Kısacası görsel anlamda sorun yaşamazken matematik ifadeleri sözel olarak anlamakta zorlanırlar.
- Kendilerine anlatılan şeyleri anlayabilirler. Matematik işlemler onlar için karmaşıktır.
- Zamansal ifadeleri anlamakta zorlanırlar. Zamanı ifade etmekte zorluk yaşarlar.
- Saati okumakta zorlanırlar.
Diskalkuli, bir çeşit öğrenme zorluğudur. Kesinlikle zeka geriliği değildir. Her çocuğun dünyayı anlama şekli farklıdır. Bu noktada diskalkuli problemi yaşayan çocukların görselleştirme yöntemiyle ve onlara özel eğitim programları aracılığıyla eğitilmesi gerekir. Matematik terapisi gibi destek uygulamaları da diskalkuli yaşayan kişilerin hesaplama yeteneklerini geliştirmeye yardım eder.
Diskalkuli Tedavi ve Destek Yöntemleri
Diskalkuli tedavi yöntemleri aslında tam bir tedavi şeklini kapsamaz. Bunun nedeni, diskalkulinin bir hastalık olmamasıdır. Çocuğa sağlanacak pedagojik destek ve teknolojik araçlarla sunulan eğitim olanakları, onun akademik başarısını artırmaya yardımcı olabilir. Eğitim uygulamaları noktasında çocuk için hikayeleştirme ve görselleştirme tekniklerinden yararlanmak etkili sonuçlar verebilir.
Diskalkuli ile Disleksi ve Disgrafi Arasındaki Farklar
Disleksinin bir türü olan diskalkuli, ondan bazı özellikler bakımından ayrılır. Diskalkuli ve disleksi farkları arasında en başta, disleksinin genel bir öğrenme bozukluğu olması gelir. Disleksi öğrencinin okuldaki dersleri anlayamaması, yazıların birbirine karışıyormuş gibi görünmesi, matematik hesaplamaları yapamaması şeklinde kendini gösterir. Öğrenme güçlüğü türleri arasında, hesaplama kabiliyetini engellemesiyle diskalkuli yaşam kalitesini de büyük oranda bozar.
Diskalkuli ve disgrafi ilişkisi biraz daha farklıdır. Disgrafi, hesaplamadan bağımsız olarak yazma bozukluğu olarak bilinir. Kişi matematik hesaplamalarını yapamamasının dışında bir de yazmada zorluk yaşıyorsa aynı zamanda disgrafi problemine sahiptir. Yazı için kullanması gereken kasların yeterince çalışmaması nedeniyle oluşan bir çeşit yazıda bozukluk durumudur.
Yazmada sorun yaşayan çocuklar okuma konusunda da sorunlar yaşayabilirler. Okuma yazma bozuklukları, motor beceri eksikliği gibi çeşitli durumlar, disleksinin işaretleri arasındadır. Öğrenme güçlüğü olarak ifade edilen bu durum, kasların yeterince çalışmamasından da kaynaklanabilir.
Çocuklarda Diskalkuliye Nasıl Yaklaşılmalı?
Diskalkuli, bir tembellik durumu değildir. Çocuk dersi dinlese de matematik işlemlerde ciddi anlamda zorlanır. Çocuklarda diskalkuli durumuna karşı ailenin yaklaşımı son derece önemlidir. Onun yaşadığı zorluğu anlayarak gerekli desteği vermek, öğrenme sürecinde çocuğa daha yardımcı olur.
Özgüven kazandırma yöntemlerinden bir tanesi, onunla birlikte doğru şekilde ders çalışmaktır. Onu zorlamadan ve suçlamadan, basitleştirerek anlatılan ders, öğretmen rehberliği ve aile desteği sonucunda başarılı olmasına yardım eder.
Diskalkuli sahibi olan çocuklar, yaşıtlarına göre biraz daha geriden gelebilirler. Zeka ya da bedensel gelişim anlamında normal görünürler. Sadece hesaplama ve matematiksel işlemler söz konusu olduğunda biraz daha geri kalabilirler. Sabırlı öğrenme süreçleri yardımıyla teknolojik desteklerle ve onlara özel hafıza teknikleri içeren matematik uygulamalarıyla bu durumu aşabilirler.
Eğitici oyunlar ve uzman yardımıyla kullanılan pedagojik araçlar çocuğun zamanla matematiği anlamasına olanak sağlar. Bu gelişim, çocuğun matematiği sevmesine ve ders durumunun iyileşmesine yardım edebilir. Bilişsel eğitim teknikleri yardımıyla anlamaya dayalı soruları, çeşitli aktivitelerle hesaplamaların keyifli hale geldiği çalışma tekniklerini kullanmak onlara yardımcı olabilir. Matematik öğretim materyalleri konusunda günlük hayatta kullanılan birçok farklı eşyayı kullanmak da mümkündür.
Bu duruma özel geliştirilmiş dijital öğrenme platformları yardımıyla hafıza güçlendirme çalışmaları yaparak, çocuğu gelişime teşvik edebilirsiniz. Görsel destek kullanımı sayesinde çocuğun dikkatini çekerek, anlamasını kolaylaştırabilirsiniz.
Diskalkuli için Teknolojik ve Pedagojik Destekler
Diskalkuli tanısı konan çocuklara yaklaşım, onların derslere karşı istekli olup olmamalarını büyük oranda belirler. Öğrenme zorluğu yaşayan bir çocuğa tembel gibi yakıştırmalarda bulunmak, onların kendini yetersiz hissetmesine yol açar. Onların problemi çalışmamak değildir. Çalışsalar da matematik konusunda her zaman sorun yaşarlar.
Erken tanı ve müdahale yardımıyla hesaplama ve matematik problemlerini çözme, saati anlama, zaman kavramını ifade etme gibi konularda ilerleme kaydedebilirler. Bütün bu gelişme sürecini görebilmek için çocuğun öğrenme ortamının ona göre düzenlenmesi gerekir. Bu süreçte pedagog yardımı, çocuğun derslerini düzeltmede ona karşı doğru yaklaşımı benimsenemizde yardımcı olabilir.
