Begüm: Oğlum çok agresif. Ne yapacağımı bilemiyorum?
Aylin: Kızım çok inatçı. Baş edemiyorum.
Begüm: Çocuğum çok hırçın. Çoğu zaman yoruluyorum.
Aylin: Derslerine hiç çalışmıyor, ödevlerini takip etmiyor. Neler yapmalıyım?
Begüm: Çocuğum bizi hiç dinlemiyor.
Aylin: Odasından çıkmıyor benimle vakit geçirmek istemiyor. Neden böyle anlamıyorum?
Begüm: Çocuğum düzelecek mi?
Aylin: Bu cümlelerden biri veya bir kaçı size de tanıdık geldi mi?
Begüm: Bu konular hakkında destek almak zaman zaman aklınıza geliyor fakat nasıl bir
sürecin sizi beklediği konusunda tereddütleriniz olabilir. Haydi ‘psikoterapiye giriş’
serisinin son yayınında çocuk ve ergenlerle psikoterapi süreci ve bu süreçte ailenin rolünü
birlikte konuşalım.
Aylin: Merhaba Ben Madalyon Psikiyatri Merkezi’nden Klinik Psikolog Aylin Evrankaya.
Begüm: Ben de Madalyon Psikiyatri Merkezi Klinik Psikoloğu Saime Begüm Dinç.
Begüm: Aylin hocam bir aileyi çocuk ergen ruh sağlığı merkezine geldiğinde neler
bekler?
– Aylin: Gelen çocuğun veya gencin gelişim düzeyine ve yaşına uygun olarak terapist
kendine bir terapi planı oluşturur. Bu planı oluştururken hem çocuk veya genç ile
hem de aile ile bir güven ilişkisi oluşturur. Bu plan ve ilişki çerçevesinde yaşanılan
sıkıntıya göre detaylı bir değerlendirme esastır. Değerlendirme aşaması ve ilişki
oturduktan sonra terapist, çocuk veya genç ile bireysel görüşmeler devam ederken
aileyi de bu sürece dahil eder.
Begüm: Peki bu süreç ortalama ne kadar sürer hocam?
– Aylin: Bu sürecin ne kadar sürdüğü çocuk veya genç ve aile ile kurduğumuz işbirliği
ve seans odasında yapılıp pratik edilen çalışmaların seans odası dışına da adapte
edilebilmesine göre değişir.
Begüm: Bu süreç neleri içeriyor? Yani bir terapi süreci aile ve çocuk için neler barındırır?
– Aylin: Bu soruya reçete verir gibi tek bir cevap vermek zor. Bu tamamen içinde
bulunacağımız sürece bağlı olarak değişir. Süreç içerisinde oyun, resim, hikaye,
konuşma, drama ve bazen sadece sessizlik bile iyileştirici olabilir.
Aylin: Begüm hocam ebeveynler sürece nasıl dahil oluyor?
– Begüm: Çocuk ve ergen terapisinde sürece aileyi dahil etmemek imkansız gibi
duruyor. Aile ve çocuk birbirine benzeyen ve birbirinden beslenen iki ayrı dinamik.
Aileden aile profili ve çocuk hakkında bilgi almak aslında sürecin başındayken
yapılan ve yapılması gereken ilk iş. Aile sürece dahil edilmeli çünkü çocuk ve ergen
ile yapılan görüşmeler sırasında çocuğun veya ergenin evdeki diğer aile bireyleri ile
olan ilişkisi büyük önem taşıyor. Burada hem aile ile hem de çocuk ile kurulan
güven ilişkisi yine temel nokta. Genellikle aile sürece, çocuk ile yapılan bireysel
görüşmeler arasında danışmanlık alarak dahil olmakta.
Aylin: Peki aile için danışmanlık burada ne anlama geliyor?
– Begüm: Danışmanlık dediğimizde aile ile yapılan ara görüşmelerden bahsediyoruz
aslında. Ebeveynlerin de çocukları ile olan ilişki ve iletişimlerine ve hatta kendi
ebeveynlik becerilerine yönelik farkındalık kazanmaya veya destek almaya
ihtiyaçları olabilir. Terapistler olarak danışmanlık görüşmelerinde ebeveyn rolleri
ve bazen çocukları ile ilgili akıllarına takılan veya kaygı uyandıran düşünceler ele
alınabilir. Ve sonrasında bu düşünce veya inançlar aile ve çocuğun en yüksek yararı
gözetilerek işlevsel bir noktaya çekilir.
Aylin: Son olarak, en yüksek yarar derken kastettiğimiz şey nedir?
– Begüm: En yüksek yarar derken, Çocuğun veya gencin hayatının farklı alanlarında
yaşına uygun sosyal ve duygusal becerileri sergileyerek hayatından keyif alarak
yaşaması diyebiliriz.