Aşırı kaygı, öfke ya da mutluluk nedeniyle kişinin sergilediği abartılı davranışlar hipomaniye işaret eder. Kişinin duygu durumunda büyük fırtınalar kopartan hipomani nedir? Kişinin aşırı mutlu göründüğü ama görünenin aksine arka planda büyük bir mutsuzluk yaşadığı duygu durum bozukluğudur.
Hipomanik kişiler, kendilerini olduklarından daha güçlü, mutlu ve başarılı yansıtmaya çalışır. Aslında arka planda büyük kaygılar, çöküntüler, üstesinde gelinemeyen stres vardır. Her mutlu görünen kişinin hipomaniden mustarip olduğunu söylemek de yanlış olur. Çünkü burada bir aşırı abartı söz konusudur. Kişi, bir süre sonra eski mutsuz ve karamsar ruh haline geri döner.
Hipomani Nedir?
Hipomani belirtileri genellikle duygu durum bozukluğunu ifade etmeyi kolaylaştıran belli davranış kalıplarını içerir. Daha detaylı ifade etmek gerekirse hipomani nedir? Hipomani, kişinin kendine çok sert bir dış kabuk oluşturarak içindeki yumuşak yapıyı dışarı göstermeme çabasıdır. Bu hastalıktan mustarip olan kişiler, çok mutsuzken bile böyle olmadıklarını ispat etmeye çalışırlar. Hipomani bipolar bozukluğun bir türü ya da göstergesi olabilirken aslında bipolar bozukluktan daha hafiftir. Burada kişinin davranış kalıpları takip edilerek yaşam düzeni değiştirilmek suretiyle yaşadığı zorluklar ortadan kaldırılabilir.
Hipomani Nedenleri Nelerdir?
Hipomani nedenleri arasında kişinin yetiştirilirken maruz kaldığı bazı davranış kalıpları yer alabilir. Örneğin çocukluk döneminden beri kişi, hep güçlü olması gerektiğine dair çok fazla telkin almış olabilir. Ebeveynin yaşadığı yalnızlık hissi ve kendine yetme dürtüsünü fazla abartması çocukta acılarını saklama eğilimi yaratabilir. Bu durum kişi için bir çeşit çaresizliktir ve kişi kendini her zaman iyi durumda göstermek zorunda hisseder. Hipomani sebepleri arasında şunlar yer alır:
- Kalıtımsal yatkınlık (Ailede daha önce bipolar bozukluk yaşamış olan kişilerin bulunması),
- Beyin kimyasında meydana gelen değişimler,
- Ölüm, hastalık, boşanma gibi kişiyi derinden üzecek büyük olaylar,
- Uyku düzensizlikleri,
- Kontrol edilemeyen yüksek stres,
- Madde bağımlılığı ve bazı ilaçların yan etkileri,
- Şiddete bağlı fiziksel travmalar,
- Yetersiz maddi yaşam şartlarının kişiyi zorlaması,
- Uzun süren bir depresyon süreci,
- Doğum yapmak,
- Cinsel istismara uğramak vb.
Yaşanan çevresel, ekonomik, ailevi sorunlar zamanla kişinin psikolojisine büyük zararlar verebilir. Bu durum herkes için farklı sonuçlara yol açar. Hipomani de kişinin yaşadığı stres ve kötü çevre koşullarıyla baş edememesinden kaynaklanan psikolojik bir bozukluk olarak ortaya çıkar.
Hipomani Belirtileri Nelerdir?
Hipomani semptomları arasında şunlar yer alır:
- Kurumsal bir ortamda samimi şakalar ve el hareketleri yapmak suretiyle ortamın havasına aykırı davranışlar sergilemek,
- Mantıklı olmamasına rağmen büyük riskler almak,
- Çok parası olmamasına rağmen, büyük borçlar altına girip pahalı varlıklar edinmek (ev, araba gibi),
- Hiç beklenmedik bir anda öfke patlaması yaşamak, heyecanlanmak ve saldırgan davranışlar sergilemek,
- Karşısındakiyle sohbet içindeyken onun takip edemeyeceği kadar hızlı konuşmak, konuşurken alakasız konular arasında hızlı geçişler yapmak,
- Yoğun bir cinsel istek içinde olmak, bunu dile getirmek, çok fazla porno izlemek,
- Aşırı gösterişli ve ortama uygun olmayan kıyafetler giymek,
- Dikkat bozukluğuna sahip olmak,
- Kendini herkesten yüksekte görmek ve büyüklenmek,
- Daha az uyumak vb.
Bu belirtiler büyük oranda duygu durum bozukluğunu işaret eder. Dışarıdan bakıldığında mani, hipomani ve bipolar bozukluk arasındaki farkı anlamak mümkün olmayabilir. Bunun için kişi yaşadığı durumdan mustarip olduğunu fark edip psikolojik destek almayı istemelidir. Böylece aşarı davranışlar kontrol altına alınabilir, kişi daha normal bir yaşam sürebilir. Eğer çevrenizde veya ailenizde bu şekilde aşırı davranışlar sergileyen kişiler olduğunu fark ediyorsanız onları psikolojik destek almaya teşvik edebilirsiniz.
Hipomani Ve Mani Arasındaki Fark
Hipomani ve mani farkı genellikle maninin hipomaniden daha ileri düzeyde olmasıdır. Hipomani yaşayan kişiler, genellikle ayaktan tedavi görebilirler. Kişinin durumuna göre farklı ilaç alternatifleri denenebilir. Hipomani yaşayan kişiler, abartı ve aykırı davranışlarda bulunsalar da günlük hayatlarına devam edebilirler. Ancak manik depresif olan kişiler için bu durum daha zorlayıcıdır. Kişi hipomaniden mustaripse ve tedavi görmüyorsa hastalığı manik depresyona kadar ilerleyebilir.
Hipomani Süresi Ve Sıklık
Hipomani süresi ve sıklığı, kişiden kişiye değişir. Bir nevi atak dönemi gibi seyreden hipomani, ortaya çıktığında 1-7 gün arasında sürebilir.
Hipomani Tanı Yöntemleri
Hipomani teşhisi, genellikle kişinin yaşadığı aşırılıkların en az 4 gün boyunca devam etmesi şeklinde gerçekleştirilebilir. Hipomani tanısı için kişi, yaşadığı anormal duygu durum döneminde doktor kontrolünden geçmelidir. Bu süreçte hastalığın belirtileri daha yakından gözlemlenerek kişinin durumuna bağlı olarak ayaktan tedavi süreci başlatılabilir.
Hipomani Tedavisi
Hipomani profesyonel destek sayesinde büyük oranda kontrol altına alınabilir. Kişinin yaşam şartlarını değiştirmesi, düzenli uyuması, beslenmesine dikkat etmesi ruh durumunu büyük oranda düzeltebilir. Hipomani yaşayan kişiler, kendilerini rahatsız eden faktörleri fark ederek mümkünse onlardan uzaklaşır. Yaşam koşullarındaki değişiklikler sayesinde kişi daha kaygısız ve huzurlu olur. Hipomani tedavisi, yaşanan psikolojik travmalara ve altta yatan nedenlere göre kişinin durumu değerlendirilerek uzun dönemli şekilde planlanabilir.
Alınan tedavinin amacı hastanın hayatında mucizeler yaratmak değil, yaşadığı sıkıntıların sebeplerinin farkına varmasını sağlamaktır. Onlardan uzaklaşmasına yardım etmek, hayatını düzene sokması için gerekli desteği vermektir. Bu doğrultuda uzman psikiyatristlerle yol almak, hipomani hastaları için en doğru karardır.
