Ebeveyn Kaygılarının Çocuğun Okul Motivasyonuna Etkileri
Ebeveynler zaman zaman okul çağındaki çocukları için zaman zaman çeşitli sebeplerden dolayı kaygı duyabilmektedir. Bu durumda çocuklarda aşırı tepkiler de ortaya çıkabilmektedir. Bu tepkiler, genel anlamda motivasyon düşmesi ya da çocuğun kendi kendine baskı yapması ve mükemmeliyetçilik tavırlar sergilemesi olarak görülebilmektedir.
Her halükarda çocuk için olumsuz etkilere yol açılabilecek bu durumun mutlaka kontrol altına alınması gerekmektedir. Bunun için ise hem uzmanlara başvurulabilir hem de ebeveynler için hazırlanan özel eğitimlerden yararlanılabilir.
Okul Başarısını Etkileyen Çeşitli Faktörler Nelerdir?
Çocukların okul başarısı çeşitli nedenlere bağlı olarak değişebilmektedir. Ebeveynlerin rolleri, çocuğun akademik başarısında oldukça büyük bir etkiye sahiptir. Ebeveynlerin doğru davranışlarıyla birlikte çocuk kendisini güvende hissetmeli, başarılarından dolayı takdir edilmeli ve aynı zamanda hata yaptıklarında uygun bir dil kullanılarak uyarılmalıdır.
Çocukların okul başarısını etkileyen faktörler içerisinde ebeveyn davranışları dışında farklı etkenler de bulunmaktadır. Örneğin; çocuğun kendi psikolojik sorunları, evde olup biten çeşitli durumlar, öğretmenlerinden, okuldaki sosyal yaşamından memnun olmama ya da önceden yaşanmış çeşitli olaylar okul başarısını etkileyebilmektedir. Her bir sorunun bir de çözümü olduğunu unutmamak gerekmektedir. Bu sebeple de çocuk için, çocuğa uygun olabilecek en doğru ortam oluşturulmalıdır.
Ebeveyn Endişesi Neden Kaynaklanır?
Çocuğun, okuldaki ders başarısına etki eden unsurların içinde ebeveyn davranışları da önemli bir paya sahiptir. Bu sebeple de velilerin bilinçli olarak yapması gerekenler bulunmaktadır. Ancak çoğu ebeveyn kendi endişesine yenik düşebilmektedir. Böyle durumlarda ortaya çıkan endişenin neden kaynaklandığı saptanarak, uzman yardımı ile beraber bu endişe ile başa çıkabilmenin yolları araştırılmalı ve kontrol altına alınabilmesi sağlanmalıdır.
Ebeveynlerin sahip olduğu psikolojik rahatsızlıklar bu endişenin nedenlerinden biri olabilmektedir. Bunun dışında kendi hayatlarında erişemedikleri başarıları çocuktan bekleme ya da kendisi kadar iyi bir dereceye gelmesi için çabalama da bir sebep olabilmektedir. Ebeveynin mükemmelliyetçi tutumlarını çocuğa aktarması en sık görülebilen endişe kaynaklarından biri olabilmektedir.
Ebeveynlerde olan kaygılar, çocukları huzursuz etmektedir. Bu noktada unutulmaması gereken ise ebeveynlerin yalnızca yönlendirme işlevini üstlenebileceği ve bunun yanında, ne kadar küçük olursa olsun, çocuğun; kendine has kişiliği, istekleri, potansiyeli ve ilgi alanları olan bir ‘birey’ olduğunu kabul etmenin ilk ve en önemli koşul olduğudur.
Ebeveynlerin Endişesi Çocuğun Okul Başarısını Nasıl Etkiler?
Ebeveynlerin çocuğun okul hayatındaki rolü oldukça büyüktür. Bu sebeple de tutarsız, baskıcı ya da fazla rahat bir tavra sahip olmak, çocuğun okul başarısını etkileyebilmektedir. Ailenin başarıya etkisi paha biçilmez iken, çocuklar üzerinde kurulan herhangi bir olumsuz davranış tutumu çocuğun okuldaki ders başarısını düşürebilmektedir.
Çocukların fazla ve sert bir tepki aldıklarında ders çalışma motivasyonları düşebilmektedir. Dahası; çocuklardan mükemmel olmaları beklendiğinde ve bu sebeple de baskı yapıldığında, kendilerini fazla zorlayarak psikolojik ve fiziksel rahatsızlıklar da ortaya çıkabilmektedir.
Buna göre belirli sınav kaygısı, okul ve öğretmenlerden soğuma, çalışmama ya da kendine zarar verecek bir biçimde fazla çalışma durumları gözlemlenebilmektedir. Çocuğun kendi kişiliğinin oluşmasında ebeveynlerin yalnızca yardımcı olması ve bununla birlikte çocuğu yüreklendirmesi en iyi senaryo olarak karşımıza çıkacaktır.
Okul Çağındaki Çocuklara Nasıl Davranılmalı?
‘’Okul çağındaki çocuklara nasıl davranılmalı?’’ sorusunun cevabı asıl olarak çocuk psikolojisinde yatmaktadır. Buradan hareketle, çocuklar için sarsılmaz bir düzen oluşturulması oldukça önemlidir. Tüm okul ve ders aktivitelerinin belirli bir zamana yayılması gerekir.
Özellikle sınav zamanlarında olmak üzere okula devam edildiği sürece çocuk ile doğru iletişim kurmak gerekir. Bu anlamda çocuğun kendine olan güvenini sarsmamalı, benlik algısını yaralamamalısınız.
Son olarak çocuk için uygun ders çalışma ortamı oluşturmalı, ne tamamen ders çalışma konusunda ilgisiz olmalı ne de fazla üstüne düşerek olumsuz etkilere yol açmalısınız. Burada anahtar kelime “denge” olacaktır.
Uzman Bilgisi
Psk. Saime Begüm DİNÇ
Klinik Psikolog
- Üniversite : İzmir Üniversitesi, Fen- Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü (Yüksek Şeref Derecesi)
- Uzmanlık : Başkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Klinik Psikoloji Yüksek Lisansı
Yazıları
Sınırda (Borderline) Kişilik Bozukluğu Nedir?
Sınırda kişilik bozukluğu; kişinin sosyal ilişkilerinde, kendi düşünce, duygu ve davranışlarında problemlere neden olabilecek psikiyatrik bir rahatsızlıktır. ‘Borderline’ kelimesi ‘sınırda’ anlamına gelmektedir. Bu rahatsızlık genel olarak ergenlik veya genç yetişkinlikte ortaya çıkmaktadır.
Ebeveyn Kaygılarının Çocuğun Okul Motivasyonuna Etkileri
Ebeveynler zaman zaman okul çağındaki çocukları için zaman zaman çeşitli sebeplerden dolayı kaygı duyabilmektedir. Bu durumda çocuklarda aşırı tepkiler de ortaya çıkabilmektedir. Bu tepkiler, genel anlamda motivasyon düşmesi ya da çocuğun kendi kendine baskı yapması ve mükemmeliyetçilik tavırlar sergilemesi olarak görülebilmektedir. Her halükarda çocuk için olumsuz etkilere yol açılabilecek bu durumun mutlaka kontrol altına alınması gerekmektedir. …
Psikoloğa Ne Zaman Gitmeliyim?
Psikoterapi Nedir? Psikoloji en geniş tanımıyla ‘insan davranışının ve zihinsel süreçlerin bilimi’ olarak bilinmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta ‘bilim’ sözcüğüdür. Psikologlar her ne kadar davranışlar ve zihinsel süreçlere odaklansalar da bu konuların altında yatan nedenlere ve sonuçlara bilimsel bir temele dayandırarak açıklama getirmektedirler.
Güncel Psikoloji Yayınlarımız
Trikotillomani Nedir?
Trikotillomani halk dilinde saç koparma hastalığı olarak bilinmektedir ve tanı kitaplarında obsesif kompulsif bozuklukları …
Psikoz Nedir?
Psikoz kelimesi Yunanca psyche(ruh, zihin) ve osis(anormal veya hastalıklı) kelimelerinin birleşmesiyle türetilmiş bir …
Şizotipal Kişilik Bozukluğu
Şizotipal kişilik bozukluğu tipik, karakteristik bir bozukluk mudur yoksa arada kalmış bir ifade midir?
Evlilikte Sağlıklı Tartışma
Evlilikte Sorun Çözme Yolları – Sağlıklı Tartışma Nasıl Olmalıdır? Evlilik iki farklı bireyin kişilik özelliklerinin, …
Duygusal İhmal’in Duygusu: Boşluk
Çocukluk döneminde bireylerin maruz kaldığı travmalar, kişilerin yaşamında derin izler bırakabilmektedir. Yaşanan …
Empati: Başkalarını Anlama Ve Empatik Bağlantı Kurma Sanatı
Empati kavramından Türk Dil Kurumu’nun web sitesinde duygudaşlık olarak kısaca bahsedilmektedir, psikolojiyle ilgili …
Maskeli Depresyon Nedir?
Maskeli depresyon, diğer adıyla gizli veya gülümseyen depresyon olarak da karşımıza çıkmaktadır. Maskeli depresyon, …
Kumar Bağımlılığı Ve Tedavisi
Kumar oynama bozukluğu kişinin bireysel, ailevi veya mesleki işlevselliğini bozacak şekilde kumar oynama davranışının …
Depresyon Nedir ve Depresyon Yaşayan Kişiyi Anlamak
Depresyon; bireylerin kendini mutsuz, karamsar, değersiz, suçlu ve umutsuz hissettiği psikiyatrik bir bozukluktur. Beraberinde …