Ergenlik

ergenlik

Ergenlik 12-22 Yaş

Bu yaşlar arasında önemli fiziksel, sosyal ve psikolojik değişikliklerin gerçekleştiği bir gelişme dönemidir. Çocuklukla genç erişkinlik arasında kalan bu karmaşık dönem “Kimliğin kazanılması ile sonlanır.  Yukarıda da belirtildiği üzere bu dönemde bir “kimlik kazanılması” fenomeni vardır. Kimlik kazanırken ne olur dersiniz?  Dengeli ve uyumlu çocuk gider, yerine oldukça tedirgin, güç beğenen ve çabuk tepki gösteren bir genç gelir. Çabuk sevinir, çabuk üzülür, çabuk sinirlenir.  Tepkileri artık önceden kestirilemez olur. Dersler kötüleşir, kendine tanınan hakları yetersiz bulur,  anne babaya ters yanıtlar verir, küçümser.

Erken Ergenlik 12-14 Yaş

Erken dönemler daha karmaşık, daha zıt tavırlar, şiddetli tepkiler, fevrilik ile karakterizedir ve bu dönemin karakteristiği ileride kazanılacak olan erişkin kimliğin işaretlerini taşır.  Bu dönemde karşı cinse yönelmeden çok aynı cinsiyetten bir ya da iki kişi ile yakın arkadaşlıklar kurma eğilimleri daha fazladır. Sırdaşlık ve yardımlaşmaya dayalı bu ilişki genci ilerideki insan ilişkilerine hazırlar. Ayrıca birbirlerine de ayna görevi gördükleri bu tür ilişkiler kendilerini başkasının gözleriyle de görebilmelerini sağlayarak hem duygusal olgunlaşmayı hızlandırır, hem de duygusal rahatsızlıkları önleyici rol oynar.

Yine bu dönemde zihinsel gelişim başka bir aşamaya geçer. Genç artık soyut kavramları düşünebilme yetisi kazanmıştır. Bu zihinsel gelişim sonucu genç artık zaman kavramının farkındadır.  Şimdiki zamanın ötesinde düşünmeye başlayan gençte varoluşsal bunalımlar da başlar. Yaşamın anlamını sorgulayan genç, kim olduğunu, nereden geldiğini ve nereye gideceği düşünceleri ile meşgul olmaya başlar. Bu tarz sorgulamalar felsefik, dini ve mistik  düşüncelerle meşguliyeti başlatır.  Tüm bunlar da baş edilmesi gereken ek stresler demektir.

Orta Ergenlik 14-17 Yaş

Fiziksel ve düşünme kapasitelerindeki hızlı gelişim bu dönemde biraz yatışmıştır. Genç de bu değişikliklere alışmaya başlamıştır. Fakat bu dönemde de baş edilecek önemli konu cinsel kimlik gelişimidir. Beden gelişiminin tamamlanmasıyla kendilerini kız veya erkek diye tanımlamaya ve buna uygun sosyal roller edinmeye başlarlar. Karşı cinse yönelme başlar. Gencin  flört etmesi normaldir ve engellenmemelidir. Cinsel kimliğini tamamlayabilmesi için karşı cinsi tanımaya ve yakınlaşmaya ihtiyacı vardır.

Geç Ergenlik 18-22 Yaş

Bireyin erişkin psikolojik olgunluğunu kazandığı dönemdir ki bazı bireyler bunu hiç kazanamaz ve hayatları boyunca ergen kalırlar.

Erken ve Orta Ergenlikte Depresyon Belirtileri (17 yaşa kadar)

  1. İç sıkıntısı ve huzursuzluk:Sürekli sıkıntı ve huzursuzluk gizli depresyona işaret eder. Olaylara karşı tam bir ilgisizlik ile yoğun uğraşlar arasında gidip gelmeler.
  2. Yorgunluk ve bedensel uğraşlar Kendini çok yorgun ve çok enerjik hissetmek arasında git geller. Mesela tüm gün uyuyup yine de kendini yorgun hissetmek.
  3. Konsantrasyon güçlüğü Ders başarısının düşmesi, ne kadar çaba gösterirse göstersin anlamadığını, aklında kalmadığını söylemesi.
  4. Acting out (kızgınlık, öfke nöbetleri, isyan, olumsuz davranışlar)Böyle davranışlar, kendini sevilmeyen ve yetersiz bir kimse olarak görmesinin savunmasıdır.5- İnsanlara sığınma ya da onlardan kaçış

Depresyondaki ergen insanların kendisi ile ilgilenmedikleri ile yüzleşmemek için onlardan kaçar  ya da sevilmeme ve istenmeme duygusunu her önüne gelenle yaklaşmak, ilişki kurmak şeklinde kapatmaya çalışır.İlerlemiş Ergenlikte depresyon:Ergenlik dönemi ilerledikçe depresyon belirtileri erişkinlerinkine benzemeye başlar. Sıkıntı, iştahsızlık, uykusuzluk, ilgi azlığı, ümitsizlik ve intihar düşünceleri, baş ağrısı, hazımsızlık, çevreye karşı ilgi azlığı gibi. Depresyondaki ergen başarısız olacağını düşündüğü için hem akademik hem sosyal yaşama ilgisiz kalır. Bu şekilde düş kırıklığı yaşamaktan kaçmış olur.

Peki Ne Yapmalı? 

Ergen stresle karşılaştıkça depresyona girme olasılığı artacaktır. Kayıplar depresyonun en büyük nedenidir. (ölüm, boşanma, ayrılık)
“adam yerine konmaktır.” Bir gün saçma sapan ve çok uç bir fikri savunarak size geldiğinde yapmanız gereken ne olursa olsun onu dinlemek ve mantıklı bir zeminde tartışarak alternatif düşünce biçimlerini ona “sunmaktır.” (dayatmak değil) İnatlaşmak ya da küçümseyici tavırlar genci sadece savunmaya geçirecek ve temelsiz fikirlerine daha çok bağlanmasına sebep olacaktır.

  1. Gencin biri gömlekçiye gider ve kendine bir gömlek seçer. parasını öder. Tam çıkarken satıcıya sorar: Annem babam beğenirse geri getirebilir miyim?
  2. 15 yaşındayken babamı çok bilgisiz sanırdım. Yirmi beşime geldiğimde babamın geçen on yılda ne çok şey öğrendiğini görerek şaştım. (Mark Twain)
  3. Aristo gençlik dönemini “sürekli sarhoşluk” olarak adlandırmaktadır. Sarhoş kişi ne kadar tutarlıysa genç de o kadar tutarlıdır. Gençlikteki çelişkileri, dengesizlikleri, duygusal çalkantıları sağlıklı bir çılgınlık olarak değerlendirmek yerinde olacaktır.

Güncel Psikoloji Yayınlarımız

Yardıma ihtiyacınız var mı? Size ulaşalım.